4 Şubat Dünya Kanser Günü olması nedeniyle Çayırova Tıp Merkezi Genel Cerrahi uzmanı Uzm.Dr. Hakan Emin Bulut en sık hastalık olan “KOLON KANSERİ” hakkında bilgilendiriyor.
KOLON KANSERİ KİMLER RİSK ALTINDA?
- 50 yas ve üzeri olmak
- Ailede kolon ve rektum kanseri hikâyesi olması
- Kişinin kendisinde kolon, rektum, over, endometrium ve meme kanseri hikâyesi olması
- Kolonda daha önce saptanan polip hikâyesi olması
- Ulseratif kolit (kalın basağın içerisindeki ülserler) yâda Crohn Hastalığı hikâyesi
- Bazı kalıtsal durumlar, Ailesel adenomatöz polipozis (FAP) ve Herediter Nonpolipozis Kolorektal Kanser (HNPCC; Lynch Sendromu)
HANGİ ŞİKÂYETLERDE DOKTORUNUZA DANIŞMALISINIZ?
Aşağıdaki şikâyetler çok basit rahatsızlıklardan da kaynaklanıyor olabilir. Ancak kolon kanseri de benzer şikâyetlere neden olduğundan mutlaka doktorunuza danışmalısınız;
- Barsak hareketlerinde değişiklik
- Dışkıda kan (parlak kırmızı ya da siyah)
- İshal, kabızlık ya da başakta doluluk hissi ( tamamen boşalamama hissi)
- Normalden daha ince olan dışkılar
- Sıkça olan gaz ağrıları, şişkinlik, doluluk hissi ya da kramplar
- Sebebi bilinmeyen kilo kaybı
- Çok yorgun hissetmek
- Kusma
AŞAĞIDAKİ TEST VE PROSEDÜRLERİ ÖNEREBİLİRİZ:
- Muayene ve hasta hikayesi; Genel sağlık durumu muayenesi ve ayrıca kişinin alışkanlıkları daha önce geçirdiği hastalıklar ve tedavileri de incelenir. Anorektal muayene yapılır.
- Kolonoskopi; Kolonoskopi, kalın bağırsakların iç yüzeyinin bir kamera ile görüntülenerek alınan görüntülerin videoya kaydedilmesi işlemidir. Bu işlem ile aynı zamanda biyopsiler(doku örneği) alınabilir, polipler çıkarılabilir, kanamalara müdahale edilebilir, hatta erken dönem kolon kanserleri tedavi edilebilir. Alınan örnekler ve polipler, detaylı analiz ve kesin tanı için patoloji laboratuvarına incelemeye gönderilir. Kolonoskopi işlemi sırasında kalın bağırsaklar gaz ile şişirilir. Sedasyon yapıldığı ve işlem sonunda gaz geri alındığı için kişinin uyandığında herhangi bir problemi olmaz. Kolonoskopi, anüs ve rektum ve kolonun incelenmesi için yapılan bir tetkiktir.
- Virtual Kolonoskopi: Bilgisayarlı tomografinin seri halde kolonun resimlerini çekmesi işlemidir. Bir bilgisayar bu çekilen detaylı resimleri bir araya getirerek kolondaki polipleri ve normal olmayan bölümleri gösterir. Bu teste ayni zamanda BT kolongrafi de denilebilir. Avantajları arasında invazif bir işlem olmaması varken, biyopsi alınamaması, herhangi bir patoloji varlığında kolonoskopiye gerek duyulması ve küçük patolojileri gözden kaçırabilmesi gibi dezavantajları da vardır.
NELER YAPARK KORUNABİLİRİZ?
Kolon kanserinden korunmada aktif bir hayat sürmek, ideal kiloyu korumak, bol lifli, yeşil ve kırmızı sebzelerle beslenmek, aşırı kırmızı etten ve sosis salam gibi işlenmiş etlerden sakınmak, sigara ve alkol kullanmamak önemli yer tutar. Ailede kolon kanseri varsa çok daha dikkatli olunmalıdır.50. Yaştan itibaren 5 yılda bir kontrol kolonoskopisi önerilmektedir. Gaitada gizli kan ile bakılan tarama testleri hızlı ve çabuk sonuç verir.