Sarı Nokta Hastalığı Nedir?

• 13 Eylül 2021 11:34

Sarı Nokta Hastalığı Nedir?

Sarı nokta, tıbbi adı ile maküla bölgesi, gözün alıcı tabakası olan retina - ağ tabakasının tam ortasında yer alan, merkezi görmemizi sağlayan bölgesidir. Sarı noktayı etkileyen birçok hastalık olsa da en önemlisi ve en sık karşılaşılanı halk arasında sarı nokta hastalığı olarak bilinen yaşa bağlı maküla dejenerasyonudur

Makula iyi çalışmadığı zaman bakılan alan bulanık ve karanlık gözlenir. Makula dejenerasyonu yani sarı nokta hastalığında, yanlardan (periferal) görme bozulmaz fakat merkezdeki (santral) görme bozulur.

Örnek vermek gerekirse, kişi duvarda bir saatin varlığını görebilir, fakat saatin kaçı gösterdiğini bilemez. Makula dejenerasyonu tamamen körlükle sonuçlanmaz. Bu hastalar evde kendi işlerini görebilirler ancak tek başına sokağa pek çıkamaz, okuyamaz, yazamaz, televizyon izleyemez ve araba kullanamazlar. Makula dejenerasyonu ilerleyici bir hastalıktır.

Belirtileri Nelerdir?

• Görsel bozulma, örneğin düz çizgilerin eğri gibi gözükmesi
• Bir gözde ya da iki gözde birden merkezi görme kaybı
• Okuma ya da ince detaylı bir iş yaparken daha fazla ışığa ihtiyaç duyulması
• Loş ortamlara daha zor adapte olma; özellikle az ışıklandırılmış restoran ya da ortamlara girdiklerinde ortama alışamama
• Basılı kelimeleri okurken artan bulanıklık
• Düşük renk yoğunluğu ya da parlaklığı
• Yüzleri tanımada güçlük

Aşağıda sıralanan belirtileri kendinizde gözlemliyorsanız vakit geçirmeden bir göz hekimine başvurmanız gerekmektedir.

• Merkezi görmede değişiklik
• İnce detayları ya da renkleri görmenizde eskisine kıyasla bozulma

Kimler riskli gruptadır;

• Yaş: Yaş artıkça sarı benek hastalığının görünme oranı artar. Özellikle 50 yaş üzeri bireyler, bu hastalığa yakalanmaya daha müsaittirler.
• Aile geçmişi ve genetik faktörler: Araştırmalar sarı nokta hastalığından sorumlu birçok gen keşfetmişlerdir. Bu nedenle hastalığın kalıtsal özelliği olduğu düşünülmektedir.
• Irk: Sarı benek hastalığı beyaz ırkta daha fazla gözlenmektedir.
• Tütün kullanımı: Sigara içmek ya da sigara dumanına maruz kalmak sarı benek hastalığı riskini artırmaktadır.
• Obezite: Araştırmalar erken evre sarı benek hastalığının daha hızlı ilerlemesinde obezitenin etkisi olduğunu göstermektedir.
• Kardiyovasküler hastalıklar: Eğer bireyde kalbi ya da kan damarlarını etkileyen kardiyovasküler hastalıklar varsa, sarı nokta hastalığı için daha yüksek risk altındadır

Teşhis ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hastalarımızın bu hastalıktan korunmak mümkün olmamakla birlikte yakalanmamaları için rutin göz kontrollerini düzenli yapılmasını istiyoruz.

Bunların haricinde az önce bahsettiğim riskli gruplardaki bireylerin,bahsedilen yaşam kalitesi önlemleri hem hastalığın ilerleyişini azaltacak hem de hastalığın daha geç ortaya çıkmasına neden olacaktır. Sebze ve meyve ağrılıklı bir diyetle beslenmenin hastalığın ilerleyişini yavaşlattığı araştırmalarca ispatlanmıştır. Özellikle antioksidan içeren yiyecekler diyette bulunmalıdır.

Sarı nokta hastalarına göz dibi muayenesi retinada bir bozukluk olup olmadığını görmek açısından önemlidir. Bunun haricinde hekiminiz gerek görürse optik koherens tomografi (retina tomografisi), fundus floresein anjiografi (göz anjiyosu) ve optik koherens tomografi anjiyografi (ilaçsız göz anjiyosu) gibi tetkikler isteyebilmektedir. Bunun haricinde hasta, hastalığının gidişatını takip etmek için kendi kendine Amsler Grid testi (kareli kağıt testi) de uygulayabilir.

10 yıl öncesine kadar yaş tipteki sarı nokta hastalığında hastalarda bulunan anormal damar ya da kılcal damar büyümeleri lazer ile tedavi ediliyordu. Bununla birlikte, bu tedaviler en iyi ihtimalle hastalığın ilerlemesini yavaşlatıyordu, fakat vizyonda herhangi bir iyileşme sağlamıyordu.

Son 10 yıl içerisinde geliştirilen vasküler endotel büyüme faktörü (VEGF) inhibitörleri, yaş tipteki sarı nokta hastalarına büyük fayda sağladı. Göz içi enjeksiyonları ile hastaya uygulanan ilacın, yaş sarı nokta hastalarının hemen hemen hepsinde, görüşü stabilize ettiği gösterilmiştir. Bununla beraber, birçok hastanın görme keskinliğinde önemli bir iyileşme sağlamaktadır.

Kuru tip sarı nokta hastalığında göz içi ilaç enjeksiyonları uygulanmaz. Kuru tipteki sarı nokta hastalığının ilerlemesini yavaşlatmak için bu bölgeyi besleyecek ve rejenerasyonunu sağlayacak diyet ve besin destekleri önerilir.